Aktualności
Jak przeciwdziałać ginięciu pszczelich rodzin w okresie ich przygotowana do zimowli i samej zimowli.
Odpowiedzi na powyższe pytanie poszukiwał Józef Bukowski, wykładowca na Powiatowej Konferencji pszczelarskiej w Kętach, dnia 15 marca 2015 roku.
Na wstępnie wymieniony podał wstępną informację jakoby w niektórych powiatach spadnięcia pszczelich rodzin wyniosły ponad połowę stanów zazimowanych. Aktualnie wszystkie ogniwa WZP Kraków oraz pozostałych Związków szacują straty celem przygotowania na maj 2015 r. obiektywnego raportu. Dokument ten będzie podstawą wystąpienia do władz województwa małopolskiego o wsparcie finansowe celem częściowego odbudowania utraconych stanów.
Zarząd WZP w oparciu o analizy Komisji Hodowlanej Związku ocenia, że zaistniały dwie główne przyczyny poniesionych strat, mianowicie:
- Niedostateczne przygotowanie pszczelich rodzin do zimowli;
- Niedostateczne zwalczenie (ograniczenie) warrozy.
W przygotowaniu rodzin pszczelich do zimowli w sezonie 2014 decydujące znaczenie miały przyczyny obiektywne- pogodowe. Brak wziątku nawet w ilościach stymulujących (rozwojowych) z kolejnych pożytków spowodował, iż pszczele rodziny niejednokrotnie głodowały. Spowodowało to ograniczenie, a nawet przerwanie czerwienia pszczelich matek. Zjawisko to jak wiadomo jest bardzo szkodliwe po 15 lipca, kiedy to ma miejsce namnażanie się zimowego pokolenia robotnic. W zaistniałej kryzysowej sytuacji zbiorów miodu błędem było oczekiwanie na pożytek z nawłoci, która również nie nektarowała.
Wrażenie pszczelarzy jakoby w sierpniu było „bogato” robotnic jest złudne bowiem był, to osobniki okresu letniego o krótkim życiu z powodu wypracowania. Pokolenie to w różnym czasie, często z opóźnieniem ale wyginęło nie mając w zastępstwie robotnic długowiecznych kłębu zimowego.
Oprócz przyczyn subiektywnych niedostatecznego przygotowania się pszczelich rodzin do zimowli ujawniły się także błędy popełnione przez pszczelarzy o czym w dalszej części:
Skromne stany robotnic pokolenia zimowego, a właściwie czerw na to pokolenie poraziła Warrona w okresie po wypędzeniu trutni z uli poprzez zmianę obiektu żerowania- na czerw pszczeli.
Efekt widoczny- czy można było temu zapobiec?
Oczywiście tak poprzez następujące praktyczne przedsięwzięcia:
Ad. 1 W celu należytego przygotowania pszczelich rodzin do zimowli należy bieżąco analizować sytuację podejmując następujące działania:
1.1. po każdym miodobraniu pszczelim rodzinom pozostawić asekuracyjnie 1-2 ramki pełnych zapasów;
1.2. w razie baku pożytku (susza, deszcz, niepogoda itp.) ponad 7 dni po 15 lipca stymulować dawkami 1 litr co drugi dzień,
1.3. zapewnić pszczelej rodzinie po 15 lipca czerwiącą pszczelą matkę. Matki wymieniać maj- czerwiec lub wrzesień po nakarmieniu w ½ zapasu zimowego.
1.4. w miarę możliwości zagwarantować w rodzinie zapasy białka oraz miejsce do czerwienia w razie obfitych pożytków,
1.5. korzystanie z późnych pożytków (nawłoć- spadź) ubezpieczyć wcześniejszym przygotowaniem zapasów zimowych np. w okresie bezpożytkowych w ilościach 2-3 pełnych ramek z syropem. Z oczekiwania na miód towarowy z nawłoci najlepiej zrezygnować, odebrać jedynie nadmiar,
1.6. po ostatnim miodobraniu przystąpić do układania gniazd zimowych. Bardzo ważne aby nie pozostawić w gnieździe więcej niż 7-8 ramek wielkopolskich, średnio 5-6, minimum 4. Wskazane podstawić pod korpus gniazdowy ½ nadstawki lub cały korpus pusty (bez ramek).
Ad. 2. W celu skutecznego ograniczenia warrozy tj. w ilości nie zagrażającej pszczelej rodzinie w kolejnym sezonie należy:
2.1. w sezonie pasiecznym stosować ramki pracy niszcząc zasklepiony czerw trutowy.
2.2. sterować rozwojem pszczelej rodziny w kierunku uzyskania 4-5 miesięcznej przerwy zimowej w czerwieniu między innymi poprzez : oziębienie gniazda jesiennego (bez ociepleń, dennica siatkowa, zalanie zapasami zimowymi),
2.3.odymiać „Apiwarolem” w okresie możliwie bez czerwiowym co można uzyskać jesienią np. w październiku – warunek temperatura +12-14 C. Bardzo celowe i skuteczne jest odsklepianie resztek czerwiu początkiem października a następnie odymienie po 2 dniach, kiedy zostanie usunięty z komórek czerw z warozą.
W prowadzonej gospodarce pasiecznej niezwykle pożądane jest odhodowywanie pszczelich odkładów. Jest to przedsięwzięcie stosunkowo łatwe, dające efekty w przeciwdziałaniu nastrojom rojowym jak i ograniczeniu rozwoju warozy, a także wymianie matek pszczelich.
Podsumowując należy stwierdzić, że z powodu zmiennych warunków przyrodniczych zarówno tych długoterminowych (ocieplenie klimatu) jak i tych doraźnych gospodarka pasieczna jest bardziej pracochłonna oraz wymagająca przygotowania teoretycznego i praktycznego. Chów pszczół jest coraz trudniejszy ale nadal możliwy.
Przedstawiony wykład charakteryzował się praktycznym zastosowaniem, wzbudził duże zainteresowanie uczestników, padło wiele pytań i wypowiedzi.
Tekst i foto B.B., Kęty 18.03.2015
P.S.
Najbliższe Powiatowe Konferencje Pszczelarskie odbędą się :
- dnia 29.03.2015 Dom Pszczelarza w Kamiannej
Tematyka : Sposoby utrzymania rodzin w dobrej kondycji przez cały rok pszczelarski. Wykładowca: Józef Bukowski
- dnia 11.04.2015 sala konferencyjna WZRKiOR w Krakowie pl. Szczepański 8
Tematyka : Sposoby utrzymania rodzin w dobrej kondycji przez cały rok pszczelarski. Wykładowca: Paweł Chorbiński
- dnia 12.04.2015 sala konferencyjna Starostwa w Limanowej
Tematyka : Sposoby utrzymania rodzin w dobrej kondycji przez cały rok pszczelarski. Wykładowca: Paweł Chorbiński
- dnia 25.04.2015 sala konferencyjna Myślenickiego Domu Kultury i Spotru, ul. Piłsudskiego od godz. 9
- dnia 26.04.2015 sala konferencyjna Urzędu Miasta Nowy Targ od godz.10
Tematyka : Sposoby utrzymania rodzin w dobrej kondycji przez cały rok pszczelarski. Wykładowca: Paweł Chorbiński
